تفاوت رمزارز و ارز دیجیتال

واحد ارز دیجیتال یک مفهوم گسترده است که به نوبه خود شامل رمزارز هم می ­شود. در واقع، واحد ارز دیجیتال گروه بزرگی از هر گونه دارایی پولی است که به صورت دیجیتالی وجود دارد.

ارز دیجیتال می­ تواند کنترل شده یا کنترل نشده باشد. بانک مرکزی یک کشور می ­تواند یک شکل دیجیتالی از اسکناس­ های ارزی خود را صادر و آن را کنترل کند. اما رمزارزی مانند بیت کوین، تحت کنترل هیچ دولت یا شخصی نیست و برای امنیت معاملات خود از علم رمزنگاری استفاده می کند.

به صورت کلی ارزهای دیجیتال به دو دسته ی ارزهای متمرکز و غیرمتمرکز تقسیم می شوند. ارز هایی مانند بیت کوین و اتریوم در دسته ی رمزارزهای غیرمتمرکز قرار دارد. رمزارزهای غیرمتمرکز از طریق شبکه های اختصاصی در اختیار عموم مردم قرار می گیرد. معروف ترین نوع شبکه رمزارزها، شبکه بلاکچین است.

تفاوت رمزارز و پول معمولی

تفاوت های زیادی بین رمزارز و پول معمولی وجود دارد که در ادامه، برخی از این تفاوت ها را با هم بررسی می‌کنیم:

1. ماهیت وجودی: رمزارز ماهیت فیزیکی ندارد و یک رشته کد است که بر روی شبکه بلاکچین ثبت می­‌شود، اما پول­ معمولی مانند ریال، ماهیت فیزیکی دارد.
2.  پشتوانه: در گذشته، پشتوانه پول­ های کاغذی مانند دلار، طلای موجود در خزانه دولت­ ها بود. اما امروزه دلار هم دیگر پشتوانه ­ای ندارد و ارز فیات یا پول بی پشتوانه اعلام شده است. از این رو، می توان گفت که کریپتوکارنسی ها نیز مانند پول های کاغذی، پشتوانه ی مشخصی ندارند. پشتوانه کریپتوکارنسی، تقاضا، پذیرش و اعتماد مردم به شبکه است.
3. واسطه: استفاده از رمزارز نیاز به واسطه ندارد و شبکه بر اساس سیستم همتا به همتا (P2P) کار می­‌کند. در این سیستم هر شخصی بدون واسطه، می ­تواند ارزهای خود را به شخص دیگری ارسال کند. اما جهت استفاده از پول ­های کاغذی، کاربران به واسطه­ هایی مانند بانک­ نیاز دارند.
4. برگشت­ ناپذیری: اگر در هنگام نقل و انتقال رمزارز مشکلی رخ دهد و رمزارز به آدرس اشتباهی فرستاده شود، امکان برگشت ارز وجود ندارد (تراکنش­ رمزارزها برگشت­‌ناپذیر است). اما برای پول­ های کاغذی با پیگیری­ های لازم، امکان برگشت پول وجود دارد.

تاریخچه کریپتوکارنسی

از علم رمزنگاری برای اولین بار در جنگ جهانی دوم جهت انتقال پیام و فرمان­ های نظامی استفاده شده است. یک دانشمند آمریکایی بنام David Chaum برای نخستین بار در تحقیقات خود، از واژه ارزهای دیجیتال استفاده کرد.

بیت کوین اولین ارز دیجیتال غیر متمرکز (از نوع رمزنگاری شده) است که ایجاد شد و هم اکنون بیش از 50 درصد حجم بازار رمزارزها را به خود اختصاص داده است.

7 ویژگی و مزیت مهم کریپتوکارنسی

کریپتوکارنسی ها دارای ویژگی­ های منحصر به فردی هستند که باعث جهانی شدن و محبوبیت روز افزون آنها شده است:

1. دیجیتالی بودن

تمام کریپتوکارنسی ها ماهیت فیزیکی ندارند و آنها فقط کدهای صفر و یکی هستند که در شبکه ثبت می­ شوند. در واقع، کریپتوکارنسی وجود واقعی ندارد و تنها در کامپیوترها در دسترس هست.

2. غیرمتمرکز بودن

یکی از ویژگی­ های مهم کریپتوکارنسی ها، تمرکززدایی است. هیچ موسسه واحدی رمزارزی مانند بیت کوین را کنترل نمی ­کند و امکان تصرف و مالکیت یک دولت خاص در این کریپتوکارنسی وجود ندارد.

3. مبادله شخص با شخص

همانطور که گفتیم، کریپتوکارنسی از سیستم همتا به همتا برای انجام معاملات استفاده می ­­کند. در این سیستم افراد بدون هیچ واسطه ­ای می­ توانند به خرید و فروش­ ارزهای دیجیتال بپردازند.

4. حفظ هویت و ناشناس بودن

هنگام استفاده از رمزارز نیازی به شناسایی هویت کاربران نیست و هر کاربر با آدرس کیف پول دیجیتالی خود شناسایی می­ شود. شما مقداری از هر نوع  رمزارز را به فرد دیگری که آدرس کیف پول او را دارید، ارسال می­ کنید و گیرنده آن را دریافت می­ کند. تمام شبکه این فرآیند را بررسی می­ کند که همه چیز درست و اصولی باشد و هر رمزارز فقط یکبار خرج شود. تنها چیزی که دیگران در هنگام نقل و انتقال رمز ارز از شما می­ دانند، آدرس کیف پول شما است.

5. کاهش هزینه­ ها و افزایش سرعت تراکنش­ ها

از آنجایی که پرداخت­ ها مستقیماً بین کاربران صورت می­ گیرد، رمزارزها می­ توانند با حذف واسطه ­ها، مراحل پردازش و هزینه ­های مربوط به زیرساخت ­ها را بر خلاف روش­ های پرداخت سنتی، از بین ببرند. همچنین، به دلیل اینکه امکان مشاهده تمام تراکنش­ ها در این شبکه وجود دارد، این سیستم می ­تواند به گردش مالی ساده ­تر و شفاف کمک کند.

6. کنترل تورم و تولید بی رویه

رمزارزها به صورت بی رویه تولید نمی ­شوند و دولت یا سازمانی وجود ندارد که هر وقت خواست، بتواند رمزارز را روانه­ بازار کند. رمزارزی مانند بیت کوین، تعداد محدودی دارد (21 میلیون) و به مرور زمان، تولید آن پیچیده­ تر می­ شود. بنابراین، هیچ دولتی امکان کنترل حجم زیادی از بیت­کوین­ ها و تولید یکجای رمزارزها را ندارد.

7. فراگیر بودن و تسهیل در جهانی شدن کسب­ و کارها

رمزارز یک پدیده جهانی است که هیچ کس قادر به کنترل آن نیست و هیچ دولتی ­نمی ­تواند آن را تحریم کند. بدون نیاز به واسطه و به ­راحتی، می­ توان این نوع ارزها را از ایران به هر کسی و در هر کجای دنیا، انتقال داد.

رمزارزها چگونه تولید می ­شوند؟

مبنای وجودی رمزارز، ریاضیات و علوم کامپیوتر است که برای امنیت اطلاعات و انتقال پول مورد استفاده قرار گرفته است. در واقع، رمزارزها یک رشته کد هستند که بر روی یک دفتر عمومی مشترک ثبت می­ شوند. به این دفتر ثبت عمومی، بلاکچین گفته می ­شود که سوابق کل تراکنش ها را از روز اول ثبت می­ کند و به صورت مداوم بروزرسانی می­ شود. به کسانی که موفق به تولید رمزارز می­ شوند، ماینر (miner) و به این فرآیند، ماینینگ یا استخراج (mining) گفته می­ شود.

هر بار که ماینرها معادلات پیچیده ریاضی را حل می­ کنند، یک بلاک به بلاکچین در شبکه اضافه می­ شود. استخراج رمزارزها یک فرآیند دشوار است که به دستگاه­ هایی با قدرت محاسباتی بسیار بالا نیاز دارد.

یک رمزارز مانند بیت کوین از شبکه ­ای از peer (همتا) تشکیل شده است ( شبکه همتا به همتا) و هیچ واسطه­‌ای (مانند بانک ­ها) در این شبکه وجود ندارد. هر peer، گذشته و سابقه­ همه­ ی معاملات ثبت شده در خود نگه می‌دارد؛ بنابراین تراز هر حسابی هم در آن موجود است.

هر معامله مانند فایلی است که شامل اطلاعات زیر می شود:

علی  X عدد بیت کوین به محمد داده‌‌ است و توسط کلید خصوصی (private key) علی هم امضا شده است.

بعد از امضا، معامله در شبکه منتشر می ­شود و به این شکل، بیت کوین از شخصی به شخص دیگری فرستاده می­ شود. این همان تکنولوژی پایه ­ای P2P است. معامله خیلی فوری و سریع در تمام شبکه شناسایی می ­شود، اما تأیید پس از مدت زمان خاصی صورت می­ گیرد.

تایید معاملات رمزارزها توسط ماینرها

تأیید معامله یک مفهوم با اهمیت در رمزارزها است؛ به طوری که می‌توانیم بگوییم اهمیت رمزارزها به خاطر تأییدی است که اتفاق می‌افتد. تا زمانی که یک معامله تأیید نشود، نمی‌توان تشخیص داد که این معامله واقعی است یا جعلی. زمانی که یک معامله تائید شود، غیر قابل تغییر خواهد شد و مانند این است که روی سنگ حک شده باشد و دیگر جعل و لغو آن میسر نیست.

نکته: بعد از تأیید، معامله به قسمتی از یک ثبت غیر قابل تغییر در تاریخ معاملات تبدیل می‌شود. وظیفه‌ی تأیید معاملات بر عهده‌ی ماینرها است؛ در واقع، این کار به عنوان شغل آنها محسوب می‌شود.

فرآیند کاری ماینرها به صورت زیر است:

1. دریافت معاملات
2. تأیید و مهر و موم کردن معاملات
3. پخش معاملات در شبکه

از آنجایی که این کار برای ماینرها شغل محسوب می‌شود، بنابراین برای اینکار باید دستمزدی هم به آنها پرداخت شود. دستمزد ماینرها در ازای کاری که انجام می‌دهند، رمزارزی مانند بیت‌ کوین است (پاداش استخراج).

رمزارزها کجا ذخیره می­ شوند؟

رمزارز در یک کیف پول دیجیتالی نگهداری می­ شود و می­ تواند برای پرداخت کالاها و خدمات واقعی از هر شخصی که مایل به قبول آنها به عنوان پرداخت است، استفاده شود. پرداخت ارزهای دیجیتال بصورت آنلاین انجام می­ شود و برخی از کسب و کارها می توانند با استفاده از دستگاه های تلفن همراه، پرداخت های موجود در فروشگاه را بپذیرند.

ذخیره سازی در کیف پول ارز دیجیتال می تواند به 2 صورت ذخیره سازی سرد و ذخیره سازی گرم انجام شود که در مورد اول ذخیره سازی به صورت آفلاین و در مورد دوم ذخیره سازی به صورت آنلاین انجام می شود.

آیا در بازار کریپتوکارنسی سرمایه­ گذاری کنیم؟

با توجه به دلایل زیر، ­می­ توان به رمزارزها به عنوان یک فرصت سرمایه­ گذاری نگاه کرد:

• نوسانات بالای بازار، فرصتی برای سودآوری کلان (همچنین عکس آن نیز صادق است)
• کارمزدهای بسیار پایین خرید و فروش رمزارز
• ورود آسان و راحت به بازار کریپتوکارنسی
• امکان خرید و فروش به میزان سرمایه دلخواه (مثلاً خرید بیت کوین با 100 هزار تومان در والکس)
• گستردگی مقدار و نوع رمزارزها

هنگام سرمایه ­گذاری در بازار کریپتوکارنسی، حواستان را جمع کنید!

همراه با توسعه فناوری بلاکچین و ارزهای دیجیتال، افرادی سودجو و کلاهبردار در این حوزه شروع به فعالیت کرده ­اند و سوء استفاده ­هایی نیز در این حرفه صورت گرفته است. امنیت رمزارز یکی از مهمترین مسائلی است که باید مورد توجه سرمایه ­گذاران در این حوزه قرار گیرد. پیشنهاد می­ شود هنگام سرمایه­ گذاری در این بازارها، 3 مورد زیر را در نظر داشته باشید:

1. انتخاب صرافی مطمئن برای خرید و فروش رمزارز

برخی از صرافی­ های خرید و فروش ارز دیجیتال امن نیستند و ممکن است کلاهبردار باشند. بنابراین، اگر صرافی از کار بیفتد یا هک شود، هیچگونه پیگیری قانونی نمی­­ توانید انجام دهید. در بازار کریپتوکارنسی، سرمایه­ گذارانی هستند که به دلیل بی احتیاطی و عدم توجه به اصول خرید و فروش رمزارزها، مقدار قابل توجهی از پول خود را از دست داده ­اند.

قبل از انجام هر گونه سرمایه ­گذاری در این بازار، حتماً از امن­ بودن و قابل اعتماد بودن پلتفرم و صرافی موردنظر، اطمینان حاصل کنید. حتی الامکان از سرمایه­ گذاری در سایت­ ها و صرافی­ های خارجی به دلیل احتمال تحریم و مسدود شدن حسابتان خودداری کنید. بهتر است برای سرمایه­ گذاری در این بازار، از صرافی ارز دیجیتال ایرانی استفاده کنید.

2. انتخاب کیف پول مناسب برای ذخیره رمزارز

تمام مزایا و معایب انواع کیف­ پول­ های دیجیتالی را بررسی کنید و یک کیف پول امن و مطمئن، انتخاب کنید.

مانند چشم­هایتان از کیف پول و کلید خصوصی­ تان مراقبت و از کیف­ پول­ های امن استفاده کنید. کیف پول دیجیتالی شما دارای کلید عمومی (مانند شماره حساب بانکی) و یک کلید خصوصی (مانند رمزعبور یا پین) است. فراموش نکنید که شما تا زمانی صاحب رمزارز خودتان هستید که صاحب کلید خصوصی‌­تان باشید.

در صورت فراموش کردن کلید خصوصی یا اشتراک­ گذاری آن با دیگران، باید برای همیشه با رمزارز خود خداحافظی کنید.

3. نوسانات بالای بازار کریپتوکارنسی

رمزارزها توسط هیچ بانک یا دولتی تضمین نشده است و ارزش آن، مبتنی بر محبوبیت در یک زمان معین است که تحت تأثیر عواملی مختلفی هستند. از جمله این عوامل، می توان به افرادی که از رمزارز استفاده می ­کنند، سهولت تجارت و استفاده از آن و درک ارزش های فناوری بلاکچین و بازار کریپتوکارنسی اشاره کرد.

نوسانات بالای بازار کریپتوکارنسی هم یک فرصت خوب برای سودآوری­ های کلان محسوب می­ شود و هم یک تهدید برای شکست در این بازار. برای مثال، یکی از راه ­های سودآوری در این بازار این است که شما در زمان پایین بودن قیمت ها به خرید بیت کوین بپردازید. در مقابل، زمانی که قیمت بیت کوین بالا است، بیت کوین های خود را بفروشید.

توصیه می شود جهت سرمایه گذاری اصولی در بازار کریپتوکارنسی، با مشاوران این حوزه مشورت کنید و در حد توان خود سرمایه گذاری کنید. سرمایه گذاری شما باید به گونه ای باشد که در صورت نزول مقطعی ارزش و قیمت کریپتوکارنسی ها، تمام سرمایه زندگی شما با تهدید مواجه نشود.

جمع­ بندی مطالب

نکات زیر را در مورد ارزهای دیجیتال و کریپتوکارنسی، به خاطر داشته باشید:

• ارز دیجیتال همان پولی است که در بستر اینترنت وجود دارد.
• تمام ارزهای رمزگذاری شده نوعی ارز دیجیتال هستند، اما همه ارزهای دیجیتالی، ارز رمزگذاری شده نیستند.
• در همه ارزهای دیجیتال نمی­ توان تمام تراکنش­ ها را مشاهده کرد اما در رمزارزها تمام تراکنش ­ها در یک دفتر مرکزی قابل مشاهده هستند.
• اکثر کشورها برای ارز دیجیتال چارچوب قانونی دارند اما تاکنون قانون مشخصی در مورد رمزارز در دنیا وجود ندارد.
• ارز دیجیتال متمرکز مانند وب مانی و پی پال
• ارز دیجیتال غیر متمرکز مانند بیت کوین و اتریوم

اگر به خاطر داشته باشید، ابتدای این مقاله یک سوالی را مطرح کرده بودیم:

آیا ارز دیجیتال همان کرپیتوکارنسی است؟

خیر؛ ارز دیجیتال (ارز مجازی) مفهوم گسترده­ تری دارد و شامل هر گونه ارزی می­ شود که به صورت دیجیتالی در دسترس است. کریپتوکارنسی (رمزارز، ارز رمزپایه یا ارز رمزنگاری شده) نوعی ارز دیجیتال است که جهت امنیت شبکه و معاملات خود، از علم رمزنگاری استفاده می­ کند.