تست بار-اون
هوش هیجانی یا همان EQ نوع دیگری از باهوش بودن است که به درک احساسات خود و دیگران برای تصمیمگیری مناسب در زندگی اشاره دارد. آگاهی از وضعیت هوش هیجانی آنچنان اهمیت دارد که توسعه آن میتواند تفاوت شکست و یا موفقیت در زندگی شخصی و شغلی شما را مشخص کند.تست هوش هیجانی بار آن که از آن با عنوان هایی مانند تست EQ، تست هوش عاطفی و تست هوش احساسی نیز یاد میشود، به بررسی پانزده عامل هوش هیجانی یعنی استقلال، خودابرازی، عزتنفس، خودشکوفایی، خودآگاهی هیجانی، روابط بین فردی، مسئولیت پذیری اجتماعی، همدلی، قدرت حل مسئله، انعطافپذیری، واقعگرایی، تحمل فشار روانی، کنترل تکانش، شادمانی و خوشبینی میپردازد.
مشاهده انواع تست شخصیت شناسی
تاریخچه مختصری از تست هوش هیجانی بار آن
ریون بار آن (Reuven Bar-On)، روانشناس اروپایی و یکی از پیشگامان، نظریهپردازان و محققان هوش هیجانی است. او اولین فردی است که مفهوم هوش هیجانی (Emotional Quotient یا EQ) را برای سنجش شایستگیهای هیجانی – اجتماعی معرفی کرد. اگرچه این واژه قبلا برای توصیف ایدههایی استفاده شده بود که با هوش هیجانی ارتباطی نداشتند، بار آن در رساله دکتری خود در سال ۱۹۸۵ روشی کمّی برای سنجش هوش هیجانی (تست EQ)، مانند سنجش نمره ضریب هوشی (IQ)، ابداع کرد که تست هوش هیجانی بار آن نام گرفت.
همکاری و مشارکت در زمینه هوش هیجانی
بار آن در رساله دکتری خود، مدلی مفهومی و روانسنجی از هوش هیجانی را برای سنجش شایستگیهای هیجانی – اجتماعی معرفی کرد و از سال ۱۹۸۲ قابلیت این مدل را برای پیشبینی جنبههای مختلف رفتار و عملکرد انسان بررسی کرد. تست بار آن یکی از ۳ مدل اصلی هوش هیجانی در دایرهالمعارف روانشناسی کاربردی است، اگرچه تغییراتی در طول این سالها در این مدلها ایجاد شده است.
مفهوم تست هوش هیجانی و اجتماعی بار آن
بار آن مفهوم هوش هیجانی و اجتماعی را با مدل خود برای توسعه ارزیابی روانشناختی به وجود آورد. تمرکز تحقیقات دکتری او، بهزیستی روانشناختی بود و میخواست رفتار و عملکرد طیف گستردهای از افراد را ارزیابی کند. وی در حالی که روانشناس بالینی بود، تحتتأثیر حوزه نوظهور روانشناسی مثبت قرار گرفت و حوزه خود را از آسیبشناسی روانی به ارزیابی و رشد هوش هیجانی تغییر داد که به اعتقاد او، بخش جداییناپذیری از روانشناسی مثبت است.
مدل مفهومی تست هوش هیجانی بار آن مجموعهای از شایستگیهای هیجانی و اجتماعی مرتبط بههم را شرح میدهد که مشخص میکنند که افراد در درک و ابراز وجود، درک دیگران و تعامل با آنها، در کنار مدیریت خواستهها و چالشهای روزمره چقدر توانایی دارند.
این شایستگیها، به ۵ مؤلفه تقسیم میشوند:
- توانایی شناخت احساسات، درک و بیان احساسات؛
- توانایی درک احساس دیگران و تعامل با آنها؛
- توانایی مدیریت و کنترل احساسات؛
- توانایی مدیریت تغییر، سازگاری و حل مشکلات شخصی و بینفردی؛
- توانایی ایجاد تأثیرات مثبت برای برانگیختن خود، بهمنظور تسهیل رفتارهای هیجانی و اجتماعی.
این ۵ مؤلفه در مجموع از ۱۵ عامل تشکیل شدهاند.
سنجش هوش هیجانی و اجتماعی بار آن
بار آن در سال ۱۹۸۲ تدوین هوش هیجانی EQ-i را آغاز کرد که برای بررسی و ارزیابی شایستگیهای هیجانی و اجتماعی طراحی شده است. در این فرایند، از «خودگزارشی» استفاده میشود. چگونگی هنجارسازی و اعتبارسنجی در مطالب دیگر با جزئیات بیشتر شرح داده شده است. نسخه این ابزار روانسنجی که در سال ۱۹۹۷ منتشر شده است، ۱۳۳ آیتم را در بر میگیرد که در ۱۵ مقیاس مطرح شدهاند و این موارد زیرمجموعه ۵ مؤلفهای هستند که در بالا شرح داده شد.
EQ-i اولین مقیاس سنجش هوش هیجانی بود که بهعنوان آزمون روانشناختی منتشر شد و اولین معیار معتبر و مطمئن درباره مفهوم هوش هیجانی بود. تست EQ-i به بیش از ۳۰ زبان ترجمه شده است و بهطور گستردهای در سراسر جهان استفاده میشود.
علاوه بر مقیاس خودگزارشی که در اینجا شرح داده شد، نسخه چندارزیابی، به نام تست هوش هیجانی بار آن ۳۶۰درجهای (the Bar – On EQ – 360)، در سال ۲۰۰۳ توسعه پیدا کرد. نسخه جوانان برای کودکان و نوجوانان به نام « تست هوش هیجانی بار آن» (YV the Bar – On EQ – i:YV) قبل از آن در سال ۲۰۰۰ توسعه پیدا کرده بود.
تست هوش هیجانی بار آن YV اولین ابزار روانسنجی است که بهطور خاص، برای ارزیابی رفتار هوشمندانه هیجانی در کودکان و نوجوانان طراحی شده است و برای استفاده در مدارس سراسر انگلستان به وزارت آموزش انگلیس پیشنهاد شد. نسخه اصلی بار آن EQ-i در سال ۱۹۹۷ توسط چند دستگاه سلامت، بازبینی شد و در نتیجه آن، EQ – i 2.0 در سال ۲۰۱۲ منتشر شد. این بازبینی، مانند سایر ابزارهای ارزیابی، بهخاطر جلوگیری از منسوخشدن این ابزار بود. EQ-i 2.0 یک تست روانسنجی اصلاحشده بر اساس مدل اصلی بار آن است.
توانایی پیشبینی تست EQ بار آن
تعداد اندکی از محققان اعتبار ساختاری مدل بار آن را زیر سؤال بردهاند. یافتهها نشان میدهند که مدل تست هوش هیجانی بار آن تأثیر معناداری بر موارد زیر دارد:
- سلامت جسمی؛
- عملکرد شناختی، اثربخشی تعلیمی و آموزشی، عملکرد تحصیلی و تصمیمگیری شغلی؛
- عملکرد شغلی و رهبری، رضایت شغلی و اثربخشی سازمانی؛
- خلاقیت و تفکر نوآورانه؛
- سلامت روان و بهزیستی.
تحقیقات معتبر، دایرهالمعارف روانشناسی کاربردی و کتابهای مرجع، «مدل بار آن» را برای سنجش هوش هیجانی و اجتماعی معتبر میدانند.